Ciąża to wymagający czas dla organizmu kobiety. Zachodzą w nim znaczące zmiany hormonalne i fizyczne, które mogą wpływać na samopoczucie. W rezultacie u większości kobiet pojawiają się mniej lub bardziej dotkliwe dolegliwości ciążowe. Na szczęście istnieje wiele sposobów, za pomocą których możesz poprawić gorsze samopoczucie w ciąży. Pamiętaj również o tym, by niepokojące objawy zgłosić swojemu lekarzowi.
Gorsze samopoczucie w ciąży – 1. trymestr
Szczególnie na początku ciąży pojawiają się: obniżone samopoczucie, nudności, lub osłabienie. Wiele przyszłych mam jeszcze przed zrobieniem testu ciążowego odczuwa różne dolegliwości np. nadmierne zmęczenie oraz senność. Inne powszechne uciążliwości pierwszego trymestru ciąży to przede wszystkim:
- obrzmienie i tkliwość piersi,
- częste oddawanie moczu,
- wahania nastroju,
- wrażliwość na zapachy,
- brak apetytu lub wzmożony apetyt,
- dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego: mdłości
- Powszechnie uważa się, że to dolegliwości pierwszego trymestru są najbardziej dotkliwe dla kobiety. Niektóre przyszłe mamy mają codzienne obniżone samopoczucie, a inne czują się gorzej o określonej porze dnia (np. po przebudzeniu). Wszystko to wynika ze zmian hormonalnych, a także ze stresu – przejęcia zbliżającą się, nową rolą w życiu.
Co na gorsze samopoczucie w ciąży podczas pierwszego trymestru warto zastosować?
- Na początku ciąży przede wszystkim wybierz się na wizytę do ginekologa. Gabinet lekarski możesz odwiedzić już w 6-8 tygodniu ciąży. Specjalista potwierdzi ciążę i zleci Ci wszystkie potrzebne badania. Możesz skonsultować z nim swoje obawy i dolegliwości. Na tej podstawie lekarz może zadecydować o dodatkowej diagnostyce.
- Jeśli borykasz się z dolegliwościami ciążowymi, pamiętaj o odpowiednim nastawieniu psychicznym. Miej na uwadze, że to stan przejściowy, a gorsze samopoczucie w ciąży w końcu minie. Staraj się unikać dodatkowego stresu – poświęcaj czas na relaks i korzystaj ze wsparcia psychicznego swoich bliskich.
- Odpoczywaj tyle, ile potrzebujesz. W ciąży zwiększa się zapotrzebowanie organizmu kobiety na sen (powinna ona spać co najmniej 9 godzin w ciągu doby). Nic nie stoi również na przeszkodzie, by robić sobie drzemki w ciągu dnia. Sen to czas na regenerację organizmu i odgrywa on znaczącą rolę w Twoim samopoczuciu.
- Jeśli masz dolegliwości ze strony układu trawiennego, postaraj się zmodyfikować swoją dietę. Jedz częściej, ale w mniejszych porcjach. Wybieraj lekkostrawne posiłki. Mdłości utrudniające normalne funkcjonowanie skonsultuj z lekarzem.
- Dbaj o regularne nawadnianie się. Pij 2-2,5 litra wody dziennie. W ten sposób możesz poprawić swój nastrój i zwiększyć odczuwany poziom energii. Odpowiednie spożycie wody wpływa również korzystnie na trawienie.
- Stosuj się do zaleceń lekarza prowadzącego ciążę. Dotyczy to m.in. suplementacji określonych składników odżywczych, które wpływają na Twoje samopoczucie w ciąży, a także przyczyniają się do prawidłowego rozwoju płodu. Dobry przykład stanowi witamina B9. Dowiedz się, dlaczego kwas foliowy jest ważny dla zdrowia i jakie są jego źródła.
Gorsze samopoczucie w ciąży – 2. trymestr
Dla wielu przyszłych mam drugi trymestr to czas, kiedy mija gorsze samopoczucie w ciąży. Zwykle wtedy ustępują dokuczliwe nudności i zwiększa się poziom energii u kobiety. Wiele zależy jednak od indywidualnych czynników, np. wieku lub poziomu składników odżywczych w organizmie. W drugim trymestrze zaczyna być też widoczny ciążowy brzuszek.
Za najczęstsze dolegliwości ciążowe drugiego trymestru uznaje się:
- osłabioną odporność
- dyskomfort trawienny,
- obrzęki nóg i skurcze łydek,
- suchość skóry,
- problemy z koncentracją.
Jak dbać o samopoczucie w drugim trymestrze ciąży?
W trakcie drugiego trymestru ciąży warto stosować zalecenia z początku ciąży. Dotyczy to m.in. odżywiania, które ma kluczowy wpływ na samopoczucie przyszłych mam. Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat? Sprawdź artykuł: Zdrowa dieta dla przyszłych mam – jakie produkty wprowadzić, a jakich unikać?. Ponadto możesz zadbać także o:
- lekką aktywność fizyczną (o ile nie ma ku niej przeciwwskazań) – pozytywnie wpływa na poziom energii i pomaga zachować sprawność,
- współpracę ze specjalistą uroginekologicznym – zaleci odpowiednie ćwiczenia, które wzmocnią mięśnie dna miednicy i ograniczą dyskomfort związany z częstym oddawaniem moczu,
- uczestnictwo w szkole rodzenia (warto zapisać się na zajęcia w 21-26. tygodniu ciąży) – gdzie dowiesz się więcej na temat fizjologii ciąży i porodu, a także nauczysz się technik relaksacyjnych,
- czas dla siebie – nie rezygnuj z czynności, które sprawiały Ci przyjemność przed ciążą, jak np. czytanie książek czy oglądanie seriali.
Gorsze samopoczucie w ciąży – 3. trymestr
Wiele kobiet odczuwa gorsze samopoczucie pod koniec ciąży. Odpowiada za nie przede wszystkim przybieranie na wadze i rosnący brzuch ciążowy, który obciąża kręgosłup i uciska narządy wewnętrzne, w tym przeponę, przez co może utrudniać głębokie wdechy. W związku z tym przyszłe mamy zmagają się m.in. z
- ograniczoną mobilnością,
- szybszą męczliwością,
- dyskomfortem ze strony kręgosłupa i stawów,
- zmniejszoną efektywnością snu,
- opuchlizną nóg,
- skurczami przepowiadającymi (na ok. 3 tygodnie przed porodem).
Co pomaga na gorsze samopoczucie w trzecim trymestrze ciąży?
- Przede wszystkim odpoczynek – ogranicz codzienną aktywność i obowiązki. W tym celu możesz złożyć wniosek o wcześniejszy urlop macierzyński. Poproś swoich bliskich o pomoc, np. w zakupach spożywczych.
- Noś wygodną odzież ciążową – postaw na przewiewne ubrania, które nie krępują Twoich ruchów.
- Dbaj o codzienną higienę i pielęgnację – systematycznie nawilżaj skórę, szczególnie w miejscach, gdzie mogą pojawić się rozstępy ciążowe.
- Unoś nogi podczas odpoczynku – aby redukować nadmierną opuchliznę.
- Korzystaj ze wsparcia psychicznego – spędzaj czas z rodziną i przyjaciółmi. Jeśli doskwiera Ci gorsze samopoczucie psychiczne, możesz także poprosić o pomoc specjalistę.
Gorsze samopoczucie w ciąży – co robić, gdy utrzymuje się zbyt długo?
W trakcie ciąży nie bagatelizuj swojego samopoczucia. Zgłaszaj wszystkie dolegliwości lekarzowi i stosuj się do jego zaleceń. Jednocześnie nie przyjmuj preparatów , suplementów diety ani ziół bez wiedzy i zgody specjalisty. Ciąża to wymagający stan dla organizmu kobiety, dlatego bardzo ważne jest, by każdy jej etap przebiegał pod okiem specjalisty oraz przy wsparciu najbliższych. Jeżeli wystąpią niepokojące Cię objawy skonsultuj się z lekarzem prowadzącym.
Kiedy mija gorsze samopoczucie w ciąży?
Gorsze samopoczucie w ciąży stanowi kwestię indywidualną. Niektóre kobiety przez całą ciążę czują się dobrze, co pozwala im zachować dotychczasową aktywność. Inne przyszłe mamy mogą czuć się gorzej od początku do końca ciąży. Warto jednak w miarę możliwości ograniczać potencjalne dyskomforty ciążowe, dbając o zdrowy tryb życia i stosując się do zaleceń lekarza prowadzącego ciążę.
Jak radzić sobie gorszym samopoczuciem w ciąży? Podsumowanie
Każda ciąża jest inna, o czym decydują m.in. predyspozycje genetyczne, wiek i czynniki środowiskowe. Jeśli w ciąży odczuwasz gorsze samopoczucie, nudności i osłabienie, zadbaj o siebie i dziecko. Korzystaj ze wsparcia specjalistów, nie tylko ginekologa, ale również w razie potrzeby fizjoterapeuty i psychologa. Stosuj zdrową dietę i zaleconą suplementację. Jeżeli nie ma ku temu przeciwwskazań, nie rezygnuj z aktywności fizycznej.
Źródła:
- Brodowska E., Bąk-Sosnowska M., „Wpływ ciąży na zdrowie i samopoczucie psychiczne kobiet”, Zdrowie człowieka w ontogenezie – aspekty biomedyczne i psychospołeczne, (2021): 15.
- Żelazko K., Kamińska M., Jaros A., Przestrzelska M., Pałczyńska M., „Dolegliwości ciążowe – stan wiedzy ciężarnych i rola edukacyjna położnych”, Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia, 2 (2017): 50-52.
- Uznańska A., „Bezpieczna aktywność fizyczna kobiet w ciąży”, Aktywność ruchowa ludzi w różnym wieku, nr 27: (3/2015).
Spis treści
